Stay tuned – Be active! (P)obudź studenta do działania!

Aktywne uczenie się to podejście do nauczania, w którym uczniowie aktywnie uczestniczą w procesie nauczania. Już nie siedzą cicho i nie słuchają; zamiast tego są angażowani w lekcję, podejmują decyzje i aktywnie przetwarzają informacje, które już nie są im „podawane”, ale które sami muszą zdobyć, a czasami nawet o nie zawalczyć.

Aktywne uczenie się opiera się na konstruktywistycznej teorii uczenia się, która zakłada, że ludzie uczą się poprzez łączenie nowych pomysłów i doświadczeń z tym, co już wiedzą.

Istnieje mnóstwo sposobów na włączenie aktywnego uczenia się do zajęć. Typowe strategie obejmują m.in. sesje pytań i odpowiedzi, dyskusje, interaktywne wykłady (podczas których studenci odpowiadają lub zadają pytania), szybkie zadania pisemne, ćwiczenia praktyczne i uczenie się przez doświadczenie. Myśląc o włączeniu strategii aktywnego uczenia się do kursu, należy zastanowić się, w jaki sposób określić cele, przede wszystkim te, które są niezbędne do osiągnięcia sukcesu; opracować skuteczne strategie oceny i przekazać pomocną informację zwrotną.

Poniżej przedstawiam kilka pomysłów na aktywne włączenie uczniów do zajęć.

Większe grupy studentów (np. wykład)

Według mnie, najpopularniejsza technika to in-class poll questions (pytania ankietowe). Pytania zamknięte, w formie quizu, pomogą uczniom sprawdzić zrozumienie tematu, lub w przypadku pytań otwartych, pomogą zebrać pomysły lub przykłady doświadczeń od samych uczniów. Warto rozważyć, by uczniowie przedyskutowali ze sobą swoje odpowiedzi, a następnie pozwolić im ponownie zagłosować po dyskusji. Jest to często pomocne w przypadku trudniejszych koncepcji; uczniowie uczą się nawzajem już w klasie! Doskonale sprawdzają się tu narzędzia takie jak: Google Forms, MS Forms czy Mentimeter.

Technika Minute paper – Poproś uczniów, by przez minutę zapisali na małej karteczce wszystko, czego dowiedzieli się na dany temat lub co było dla nich trudne, albo niejasne w trakcie zajęć. Wykorzystaj tę informację do zmodyfikowania następnej lekcji.

Technika Think – Pair – Share – Uczniowie przez minutę myślą i/lub piszą na temat jakiegoś zagadnienia. Po upływie minuty, uczniowie dobierają się w pary z kolegami z klasy i omawiają swoje odpowiedzi. Następnie pary dzielą się swoimi przemyśleniami z całą klasą.

Technika Exit ticket (bilet wyjściowy). W ciągu ostatnich kilku minut zajęć, poproś uczniów, aby napisali jedną rzecz, której się nauczyli i jedną, co do której nadal mają wątpliwości. Wykorzystaj tę informację zwrotną do zmodyfikowania następnej lekcji.

Technika Post-exam reflection (refleksja po teście lub kartkówce). Poproś studentów, by zastanowili się, jak uczyli się do testu (może to być test wielokrotnego wyboru z listy najczęściej stosowanych technik lub test swobodnej odpowiedzi), jak się czuli po jego zakończeniu i co mogliby zrobić inaczej następnym razem.

Mniejsze grupy studentów (np. seminaria, warsztaty)

Technika Student discussion leader (prowadzenie dyskusji przez studentów). Studenci zapisują pytania do dyskusji na podstawie czytanki lub lektury (np. zadanej do domu – flipped), a następnie pracują w małych grupach, by przedyskutować swoje pytania. Członkowie grupy przyjmują różne role leader, timekeeper, notetaker, devil’s advocate (lider, strażnik czasu, osoba sporządzająca notatki, adwokat diabła). Liderzy grup są wybierani losowo, tak aby cała grupa miała równe szanse na wypowiedzenie się.

Technika Class debate (debata całej klasy). Uczniowie, obierają stanowisko i wyjaśniają, dlaczego mają takie przekonanie lub opinię na dany temat. Można rozważyć zapisanie na tablicy pomysłów powstałych w wyniku debaty.

Technika Jigsaw (metoda układanki). W tej metodzie każdy uczeń w wyznaczonej wcześniej grupie wnosi jedną konkretną rzecz do ogólnego zadania grupy. Uczniowie czytają (lub słuchają) konkretną część rozdziału lub artykułu. Technika ta idealnie nadaje się na zajęcia w trybie odwróconej klasy. Zajęcia rozpoczynają się od spotkania wszystkich uczniów, którzy uczyli się tego samego materiału, w celu przypomnienia podstawowych faktów i sprawdzenia ich zrozumienia. Następnie uczniowie wracają do swoich wcześniej przydzielonych grup, w których każdy z członków skupił się na innym aspekcie tematu i uczniowie na zmianę uczą pozostałych członków tego, czego się sami nauczyli.

Źródło: Image by upklyak on Freepik

https://www.edunews.pl/narzedzia-i-projekty/narzedzia-edukacyjne/5222-o-aktywnym-uczeniu-sie

https://www.profesor.pl/mat/n12/n12_a_dziengielewska_040921_1.php